Basınç Düşürücü Pilotları, ayarlanmış yay kuvvetiyle denge sağlamaya çalışan, basınca duyarlı diyafram aktüatöre sahip, direkt etkili kontrol elemanıdır. Ürün, sürekli olarak çıkış basıncını hisseder ve hissedilen basınç ayar değerinin üzerine çıktığında, basınç değerini ayar değerine indirebilmek için ana kontrol vanasını hareket ettirir.
Dengelenmiş pilot mekanizması yüksek hassasiyet ve dengeli bir çalışma sağlar. Basınç düşürme hattında kullanılıyor ise, çıkış basıncı ayar değerinin üzerine çıkarsa ana kontrol vanasını kapatır.
Bağlantılar
Z – Giriş
A – Vana kontrol haznesi
C- Çıkış
F/D – Harici hissetme/monometre
Hızlı Tahliye Vanaları, beş fonksiyon gerçekleştirmek için tasarlanmıştır;
• Maksimum ayar basıncı aşıldığında şebekedeki aşırı basıncı tahliye etmek
• Ani basınç yükselmelerini ortadan kaldırmak
• Sistemde arıza oluştuğunda, arıza olduğunu anında görebilmek
• Filtre sistemlerinde patlamaların önüne geçmek
• Şebeke bakım maliyetlerini azaltmak
ÖZELLİKLER
• Geliştirilmiş glob tasarımı sayesinde yüksek debi kapasitesine sahiptir.
• Şebeke basıncı ile çalışmaktadır.
• Tek parça diyafram ve klape grubu sayesinde, vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir.
• Tam sızdırmazlık sağlar.
• Ayar değiştirmeden manüel test imkanı verir.
• Mükemmel dengelenmiş diyaframı sayesinde diyafram hasarları ve kararsız çalışmanın önüne geçilmiştir.
Hızlı Tahliye Vanaları, hidrolik prensiplerle çalışan ve diyafram aktüatörlü kontrol vanalarıdır. Ürün, bir ana vana ve basınç değişimlerini hisseden bir pilottan oluşmaktadır. Şebekede ani bir basınç yükselmesi olduğu durumda vana, tam açılarak aşırı basıncı sistemden tahliye eder. Basınç değerleri normal seviyelere indiğinde ise vana, tam sızdırmaz bir şekilde kapanır ve sistemin normal koşullarda çalışmasını sağlar.
Pompa Kontrol Vanaları, pompa başlatma ve kapatma sonucu oluşan ani debi değişimlerini önleyerek pompa, boru hattı ve diğer sistem elemanlarını korur. “Aktif Çekvalf” özelliği ise, darbenin oluşturacağı zararları önlemek yerine, şebekede darbe oluşumunu önleyen bir özelliktir.
• Pompa açma ve kapama etkilerini önler:
– Tek sabit hızlı pompa
– Sabit hızlı pompa grubu (ekleme ve değiştirme) – Değişken hızlı pompa grubu (ekleme)
ÖZELLİKLER
• Şebeke basıncı ile çalışmakta olup harici enerjiye ihtiyaç duymazlar.
• Selenoid kontrollü olup düşük enerji tüketirler ve oldukça az kabloya ihtiyaç duyarlar.
• Yaylı çekvalf olarak da kullanılabilirler.
• Aktüatör sayesinde vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir.
• Darbesiz vana tepkisine ve korumalı diyaframa sahiptir.
• Y gövde tasarımı sayesinde akışı fazla etkilemez ve düşük basınç kayıplarına sahiptir.
• Opsiyonel V-port klape ile düşük debilerde bile sabit bir şekilde çalışır.
• Kolaylıkla hidrolik özellik eklenebilir durumdadır.
Ekstra Özellikler
• Basınç Düşürücü
• Debi Kontrol
• Pompa Sürkülasyon Kontrol
• Derin Kuyu Elektrik Pompa Kontrol
• Tam Güç açma ve Kapanma
• Elektronik Kontrol
• Basınç Sabitleyici ve Basınç Düşürücü
ÇALIŞMA PRENSİBİ
1. Pompa, kullanıcı tarafından çalıştırılır:
a) Elektriklenmemiş solenoid [1], vana üst haznesini [2] vana çıkışı na bağlıyor.
b) Giriş basıncı yükselerek vana klapesine yukarı yönde kuvvet uygu luyor.
c) Vana üst haznesindeki basınç, vana çıkışına tahliye ediliyor ve va na yavaş bir şekilde açılıyor.
2. Pompa, kullanıcı tarafından kapatılır:
a) Standart bir çekvalf kullanılan sistemlerde, kapatma komutu direkt olarak pompaya gider ve sistemde ani kapanmaya yol açar.
b) Fakat aktif çekvalfli sistemlerde kapatma komutu kontrolörüne [3] gider ve bu ünite, kontrol vanasının selenoidini elektriklendirir.
c) Selenoid, vana üst haznesini basınçlandırır ve vananın yavaş bir şekilde kapanmasını sağlar.
d) İndikatör çubuğu [4] aşağı inerek limit switch’i [5] aktive eder.
e) Limit switch, kontrolöre pompayı kapatması için sinyal gönderir ve sistemin aniden kapanmasını önler.
f) Sistem parametreleri normal koşullara döndüğünde, kontrolör selenoidin elektriğini keser ve limit switchi bir sonraki komut için sıfırlar.
3. Elektrik kesilmesi halinde:
a) Giriş basıncı düşerek, diyafram [6] ile klapenin [7] dengelenmesini sağlar.
b) Yay [8], klapeyi aşağı yönde iter ve akış yön değiştirmeden vanayı kapatır.
c) Çekvalf [9], çıkış basıncının üst hazneye girmesini sağlarken, diğer çekvalf [10] basıncı üst haznede hapseder. Böylece vana, bir son raki durum için sıfırlanmış olur.
UYGULAMA Bu sistemde, pompa istasyonu şebekeye bir kollektör yoluyla pompalama yapmaktadır. Her bir pompa çıkışına monte edilen Pompa Kontrol Vanası, aşağıdaki durumların oluşmasına yol açar:
• Darbenin oluşturacağı zararları önlemek yerine, darbenin oluşmasının önlenmesi
• Darbesiz pompa açma ve kapama yapılması
• Çalışan pompaları değiştirirken darbe oluşmasının önlenmesi
• Değişken hızlı pompayı geciktirerek sabit hızlı ilave pompanın açılıp kapanmasına tepki vermesini sağlaması.
Pompa Sirkülasyon ve Basınç Sabitleme Vanası
Pompa Sirkülasyon ve Basınç Sabitleme Vanası, ana hatta paralel bağlanarak standart pompa istasyonlarına “aktif çekvalf” özelliği kazandırır. Ürün,
• Ana hat çapına uygun büyüklükte bir kontrol vanasının mevcut olmadığı veya çok maliyetli olduğu büyük çaplı boru hatlarında,
• Mekanik çekvalfe sahip eski sistemlerde,
• Sistem tasarımının mekanik çekvalf gerektirdiği durumlarda kullanılmaya uygundur.
Pompa başlama ve kapanma durumları esnasında , sıfırdan %100’e kadar tüm pompa çıkış debisini emme rezervuarına sirküle edebilir. Böylelikle pompa çıkış basıncı sabit tutulur ve bu sayede standart mekanik çekvalfin yavaşça açılıp kapanarak şebekede darbe oluşmasını önlemiş olur:
• Pompa açıldığında, kontrol vanası yavaşça kapanarak mekanik çekvalf giriş basıncını arttırır.
• Pompa kapanmadan önce, kontrol vanası yavaşça açılarak mekanik çekvalf giriş basıncını düşürür. Tam bir yönetim için, tüm sistem elemanlarının koordinasyonunu sağlayan bir kontrolör gerekmektedir.
Basınç Sabitleme / Relief Vanaları, su dağıtım şebekelerini ve pompa istasyonlarını iki aşırı duruma karşı korur:
• Hatta paralel olarak monte edildiğinde, aşırı basıncı tahliye ederek şebekeyi korur.
• Hat üzerinde yerleştirildiğinde, minimum giriş basıncını koruyarak farklı basınç bölgelerini önemine göre sınıflandırır, boru hattının boşalmasını önler ve pompaya aşırı yük binmesine engel olur.
• Farklı basınç bölgelerini önem sırasına göre sınıflandırma
• Boru hattını kontrollü bir şekilde doldurmayı garanti etme
• Boru hattının boşalmasını engelleme
• Pompaya aşırı yük binmesini ve kavitasyon sorununu önleme
• Debinin, minimum pompa debisinin altına düşmesini önleme
• Şebekeyi aşırı basınçlardan koruma
ÖZELLİKLER
• Dengeli klape sayesinde yüksek basınç tahliyesi kapasitelerine sahiptir.
• Şebeke basıncı ile çalışmakta olup harici enerjiye ihtiyaç duymazlar.
• Aktüatör sayesinde vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir.
• Darbesiz vana tepkisine ve korumalı diyaframa sahiptir.
• Y gövde tasarımı sayesinde akışı fazla etkilemez ve düşük basınç kayıplarına sahiptir.
• Opsiyonel V-port klape ile düşük debilerde bile kararlı şekilde çalışır.
Ekstra Özellikler
• Selenoid Kontrol
• Çekvalf Özelliği
• Hassas Pilot
• Seviye Kontrol ve Basınç Sabitleme Vanası
• Pompa Kontrol ve Basınç Sabitleme Vanası
• Pompa Sirkülasyon ve Basınç Sabitleme Vanası
• Elektrikli Çok Seviyeli Ayar Seçmeli
• Hassas Hidrolik Pozisyonlu
• Elektronik Basınç Sabitleme Vanası
• Basınç Sabitleyici ve Düşürücü Vana
ÇALIŞMA PRENSİBİ 1. Vana giriş basıncı, pilot ile tanımlanan değerin altına iner:
a) İğneli Vana [1], vananın üst haznesine [2] su girişini sağlar ve pilot [3], vananın giriş basıncını hisseder.
b) Pilot, şebekedeki basınç düşümünü hissederek harekete geçer ve vananın üst haznesindeki basıncın yükselmesine neden olur.
c) Üst haznede yükselen basınç, diyaframı aşağı yönde iter ve vananın giriş basıncını pilot ile tanımlanan değere yükseltir.
2. Vana giriş basıncı, pilot ile tanımlanan değerin üzerine çıkar:
a) Pilot, yüksek giriş basıncını hissederek vananın üst haznesinde birikmiş olan basıncı tahliye eder.
b) Kontrol vanası açılarak, vana giriş basıncının pilot değerinin altına inmesine yol açar.
c) Küresel Vana [4], ana kontrol vanasının manüel olarak kapanmasını sağlar.
UYGULAMA Pompaya Aşırı Yük Binmesini Önleme ve Kavitasyon Koruması
Vana, pompa çıkış basıncını sabitleyerek pompaya aşırı yük binmesini önler ve aşırı talep nedeniyle oluşan kavitasyon sorununu engeller. Pilotun hissetme girişi, pompa emiş hattına bağlandığında ise dönüşüp pompa emiş basıncını sabitleyen bir ürün haline gelir. Pompa emiş basıncının değişkenlik gösterdiği sistemlerde ise, pompa diferansiyel basıncını sabitleyerek pompa debisini limitlemek için kullanılır.
Basınç Bölgelerini Önemine Göre Sınıflandırma
Bu uygulamalar genellikle cazibeli sistemlerde kullanılır. Vana, alçak kotlardaki tüketimin fazla olduğu durumlarda, yüksek kotlarda bulunan bölgeleri, alçak kot- lardakilere göre daha önemli bir bölge olarak sınıflandırır. Böylece yüksek kotlardaki kullanıcılara su verilememesini engeller. Bu ürüne, basınç sabitleme özelliğinin yanında basınç düşürücü fonksiyonu da eklenerek Düşürme Vanası elde edilir. Böylelikle, talebin düşük olduğu durumlarda da alçak kotlardaki kullanıcılar, yüksek basınçtan korunmuş olur.
Boru Hattı Boşalması Önlenmesi
Boru hattının boşalması, su dağıtım şebekelerinde büyük bir sorun oluşturmaktadır. Aşağı eğimli hat boşalmasını önlemek için vananın pilot ayarı, sistemin en üst noktası ile vana arasındaki kot farkından dolayı oluşan basınç değerinin çok az üzerine ayarlanır. Böylelikle pompa çalışıp sisteme A basıncı uyguladığında, vana tamamen açılır. Pompa kapatıldığında ise basınç, pilot değerinin altına düşer. Böylece vana kapanarak hattın boşalmasını önler. Bir rezervuarın bulunduğu cazibeli sistemlerde ise rezervuarın sisteme uyguladığı B basıncı oldukça düşüktür. Ayrıca bu basınç, boru hattındaki sürtünme kuvveti dolayısıyla daha da düşmektedir. Dolayısıyla standart 730 Modeli, bu basınç değişimini hissedemeyebilir. Böyle durumlarda, oldukça düşük basınç kaybına sahip, hassaslığı ve ölçümü çok yüksek olan Hidrolik Pozisyonlu Basınç Sabitleme Vanası kullanılır.
Minimum Pompa Debisini Koruma
Vana, düşük talep durumunda yüksek pompa çıkışı dolayısıyla oluşan aşırı basıncı şebekeden tahliye eder. Sabit bir pompa çıkış basıncı elde etmek için, pompa çıkış debisi ile tüketim arasındaki fark, pompa emiş rezervuarına sirküle edilir.
Sirkülasyon vanaları, üzerlerindeki AP’nin ve su geçiş hızının çok yüksek olması ve çıkışlarındaki basıncın çok düşük olmasından dolayı ciddi kavitasyon problemlerine maruz kalırlar. Vanalar, bu koşullarda genellikle çok kısa süreli çalışmakta ise bile kavitasyon, vananın ömrünü azaltabilir. Bu sorunu çözmek için kavitasyon dayanımlı malzemeler, çıkış orifisi ve girişte bir basınç düşürücü vana kullanılabilir. Ayrıca bu gibi durumlarda sirkülasyon vanasının çapı da yükseltilebilir.
Selenoid Kontrol Vanaları, elektrik kullanarak açma-kapama yapan vanalardır ve şebekede su yönetimi gerçekleştirmekte oldukça önem taşır. Selenoidi aktive eden sinyal, zamanlayıcı, kontrolör, basınç, seviye veya debi sensörü vasıtasıyla gönderilebilir.
• Şebeke yönetimi
• Şebekeyi basınç bölgelerine ayırıp, bölgeleri izole etme
• Patlama yaşanan bölgeyi anında kapatma
• Rezervuar taşmalarını önleme sistemleri
• Farklı vanaları devreye alma ve devreden çıkartma
• Rezervuarlardaki suyu otomatik yenileme sistemleri
ÖZELLİKLER
• Şebeke basıncı ile çalışmakta olup harici enerjiye ihtiyaç duymazlar.
• Selenoid kontrollü olup düşük enerji tüketirler ve oldukça az kabloya ihtiyaç duyarlar.
• Aktüatör sayesinde vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir.
• Darbesiz vana tepkisine ve korumalı diyaframa sahiptir.
• Y gövde tasarımı sayesinde akışı fazla etkilemez ve düşük basınç kayıplarına sahiptir.
• Opsiyonel V-port klape ile düşük debilerde bile kararlı şekilde çalışır.
Ekstra Özellikler
Tam Açık ve Tam Kapalı
Çekvalf Özelliği
Açma & Kapama Hız Kontrolü
Aşırı Akış (Hatalara karşı güvenli kapatma)
Darbesiz Kapanma Özelliği
ÇALIŞMA PRENSİBİ 1. Sistem kapalıyken:
a) Normalde açık Selenoid [1], üst hazneye [2] su akışı sağlar.
b) Üst haznede basınç birikmesi yaşanır.
c) Üst haznede biriken basınç, diyaframı aşağı doğru iter ve vana tam sızdırmaz bir şekilde kapanır.
2. Sistem, kullanıcı tarafından açılır:
a) Elektrik verilmiş selenoid kapanır, önceden kapalı olan boşaltım yolu açılır ve üst haznedeki suyu atmos fere tahliye eder.
b) Şebeke basıncı, klapeyi yukarı iterek vanayı açar.
c) Alt hazne [3], atmosfere açıktır.
d) Vananın tepkisini arttırmak için büyük çaplarda akseleratör [4] kullanılmaktadır.
UYGULAMA Karmaşık Dağıtım Şebekeleri
Karmaşık dağıtım şebekelerinde arz ve talebin yönetimi oldukça önemlidir çünkü:
• Su kaynakları farklı kalitede ve maliyettedir,
• Su kaynaklarının kalitesi yıl boyunca değişim gösterir,
• Farklı müşteriler, farklı kalitede su talep etmektedir,
• Bölgeler, bakım için izole edilebilir,
• Boru patlamalarını önlemek için şebeke yönetimi gerekir,
• Rezervuarlardaki suyu sistematik olarak yenilemek gerekir.
Selenoid Kontrol Vanaları, bu amaçların tümünü gerçekleştirmek için uygundur. Ürün, tasarım aşamasında veya değişken ihtiyaçlar karşısında farklı bölgelere yerleştirilebilir.
Filtre Sistemleri
Su arıtma tesisine monte edilmiş bir filtre istasyonunda filtreler, periyodik olarak geri-yıkama ile temizlenmelidir. Bu da, kullanıcının her bir filtrede akışın yönünü değiştirmesini gerektirir. Filtrenin girişine monte edilmiş iki Vana [VI] ve [V3], bu akışın değişikliğini gerçekleştirebilir. Normal çalışma esnasında [VI] Kontrol Vanası tamamen açıktır ve “Geri-Yıkama” Vanası [V3] kapalıdır. Yıkama yapılacağı zaman ise vanaların konumları tersine çevrilerek temizlik yapılır.
