300 Serisi Kontrol Vanaları, kontrol vanalarının gerçek leştirdiği birçok fonksiyonu
• Plastik aktüatörde korozyonsuz olarak, • Düşük basınç kayıplarında,
• Yüksek debilerde,
gerçekleştirebilmektedir.
ÖZELLİKLER
Tasarımından dolayı DOĞUŞ 300 Serisi Kontrol Vanaları;
• Y şekli gövde sayesinde düşük basınç kaybına ve yüksek debi kapasitesine sahiptir.
• Çift hazneli aktüatör özelliği sayesinde darbesiz kapanır.
• Pisliklerden fazla etkilenmez.
• Açma – kapama özelliğinin yanında regülasyon özelliğini de bulundurur.
• Çift hazneli aktüatör özelliği sayesinde standart diyaframı ile çok düşük basınçlarda bile çalışabilir.
• Dikey veya yatay pozisyonda monte edilebilir.
300 Serisi Kontrol Vanalar, Y veya açılı gövde yapısına sahip, IV2 ” – 3″ çaplarında üretilebilen, hidrolik pren siplerle çalışan kontrol vanalarıdır. Vana, ana gövde ve aktüatör olarak ikiye ayrılır. Aktüatör, tek bir parça halinde gövdeden ayrılabilir ve çift hazneye sahiptir. Her bir vana, arazide tek – çift hazneli aktüatörlü olarak değiştirilebilir. Mil, merkezden destekli olup tam açık konumdayken akışı minimum seviyede etkiler.
Otomatik Delüj Vanaları tek bir ana fonksiyon gerçekleştirmek için tasarlanmıştır;
• Söndürücü akışkanı otomatik olarak sisteme vermek,
– Otomatik sprey veya köpük sistemleri,
– Su perdesi sistemleri,
– Alışveriş merkezleri ve kamusal binalar,
– Yanıcı malzemeler ve gaz dolum istasyonları,
– Tüneller ve demiryolu tünelleri,
– Santraller ve transformatörler,
– Havaalanları,
– Petrokimyasal tesisler.
ÖZELLİKLER
• Pnömatik aktüatörlü kullanılabilir – PORV.
• Hareketli tek bir parçaya sahip olup bakım gerektirmez.
• Az malzeme ile üretilmektedir, dolayısıyla maliyeti düşüktür.
• Akışkan geçişini etkilemez.
• Tek parça diyafram ve klape grubu sayesinde, vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir.
• Mükemmel dengelenmiş diyaframı sayesinde diyafram hasarları ve kararsız çalışmanın önüne geçilmiştir.
Otomatik Delüj Vanaları elastomer yataklı glob vanalarıdır ve diyaframlı bir aktüatöre sahiptir. Ürün, dikey veya yatay konumlarda monte edilebilmekte ve 2″ten 12″ çapa (DN50 – DN300) kadar üretilebilmektedir. Delüj Vanalarında, kontrol haznesinde bulunan basınçlı su, vanayı sızdırmaz bir şekilde kapalı tutmaktadır. Herhangi bir alarm durumunda basınç, kontrol haznesinden tahliye edilir ve klape açılarak akışkanın vanadan geçmesine izin verir. Vana gövdesinde, akışı bozacak kesit alanında kısılma, omurga, kafes veya mil yoktur. Tüm bu parçaların yerine vananın iç tasarımında gelişmiş kauçuk malzemeden üretilmiş, esnekliği sağlayan fiber destekli elastomer diyafram bulunmaktadır. Böylelikle, radyal klapeye vulkanize edilmiş diyafram tam sızdırmazlık sağlar. Elastomer klape, dikkatli bir şekilde dengelenmiş olup, tüm çevresi desteklenmiştir. Bunun sonucunda klapeye aşırı yük binmez ve elastomer korunmuş olur. Kısacası, vananın ömrü uzar ve kontrollü bir çalışma sağlanır. Ayrıca klape, vana sistemden demonte edilmeden vanadan kolaylıkla sökülebilir.
Yüksek Basınç Pistonlu Kontrol Vanaları, yüksek basınçlı sistemlerde kullanılmak için tasarlanmıştır. Ürüne eklenecek aksesuarlar saye sinde vana, basınç düşürme, relief ve debi kontrolü gibi tüm kontrol fonksiyonlarını gerçekleştirebilmektedir. Tasarımından dolayı ürün, en zorlu şartlarda bile hassas, sessiz ve dengeli bir çalışma sağlar. Vananın standart kontrol vanalarından farkı, diyafram aktüatör yerine piston aktüatör kullanmasıdır. Aktüatör alt haznesinin atmosfere tahliyesi ile üründe diferansiyel piston basıncı çalışma prensibi kullanılmakta ve pistonun sabit etki alanı, sağlam yapısı ve engelsiz uzun hareket mesafesi vananın dengeli ve hassas regülasyon yapmasını sağlamaktadır. Ayrıca pistonun merkezinde bulunan mil ve dinamik piston sızdırmazlık contası, pistondaki sürtünmeyi azaltarak pistonun sıkışma riskini azaltır. Yüksek Basınç Kontrol Vanalarının flanş boyutları da, sistem basınç standartlarına uygun olarak revize edilmekte, böylelikle ürün yüksek basınçlara tamamen dayanıklı olmaktadır.
800 Serisi Yüksek Basınç Pistonlu Kontrol Vanaları, kont rol vanalarının gerçekleştirdiği tüm hidrolik fonksiyonları
• PN 25 çalışma basıncına
• PN 40 çalışma basıncına
sahip tüm sistemlerde gerçekleştirebilmektedir.
ÖZELLİKLER
• Şebeke basıncı ile çalışmakta olup harici enerjiye ihtiyaç duymazlar.
• Aktüatör sayesinde vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir.
• Y gövde tasarımı sayesinde akışı fazla etkilemez ve düşük basınç kayıplarına sahiptir.
• Yatay veya dikey konumlarda monte edilebilir.
• Standart diyafram aktüatöre sahip tüm vana gövdelerine adapte edilebilecek bir aktüatöre sahiptir.
• Tek hazneli aktüatörden çift hazneli aktüatöre kolaylıkla değiştirilebilmektedir.
Hız Kontrollü Çekvalfleri, tek bir ana fonksiyon ger çekleştirmek için tasarlanmıştır:
• Açma ve kapama hız kontrolü sayesinde sistemde oluşabilecek basınç darbelerini önlemek
ÖZELLİKLER
• Şebeke basıncı ile çalışmakta olup harici enerjiye ihtiyaç duymazlar.
• Aktüatör sayesinde vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir.
• Y gövde tasarımı sayesinde akışı fazla etkilemez ve düşük basınç kayıplarına sahiptir.
• Yatay veya dikey konumlarda monte edilebilir.
• Farklı açma ve kapama hızlarına ayarlanabilir.
KULLANIM
Karmaşık şehir şebekelerinde, birden fazla bölge birden fazla kaynak tarafından besleniyor olabilir. Her bir bölge farklı ta leplere ve her bir kaynak farklı kapasiteye sahiptir. Böyle durumlarda, genellikle her bir kaynak belirli bir bölgeyi besler ve uzaktaki bir başka bölgeyi destekler.
Yukarıdaki sistemde A kaynağı, A bölgesini beslemekte ve uzaktaki bir başka bölgeyi desteklemektedir. B kaynağı ise B bölgesini beslemekte fakat bir başka bölgeyi destekleyecek kapasiteye sahip değildir.
Bu iki bölge arasına monte edilen çekvalf, A kaynağından B kaynağına akışı sağlarken, B kaynağından A kaynağına olan akışa engel olur.
ÇALIŞMA PRENSİBİ
Standart çekvalfler, debinin yüksek olduğu durumlarda çok hızlı bir şekilde açılıp kapanırlar ve bu nedenle, sistemde darbe oluşturma olasılıkları oldukça yüksektir.Hız Kontrollü Çekvalfler, böyle bir durumun oluşmasına engel olur. Ürün, vana diferansiyel basıncını klapeye ve üst kontrol haznesine aynı anda uygulayarak çekvalfin açma ve kapama hızını kontrol eder ve darbe oluşumunu engeller. Vananın alt kontrol haznesi giriş basıncına, üst kontrol haznesi ise çıkış basıncına bağlıdır ve çekvalfte yastık görevi görülmesini sağlar. Üst kontrol haznesi ile vana çıkışı arasındaki bağlantıda tek yönlü iğneli vanalar bulunmakta olup, bu vanalar çekvalfin açma ve kapama hızının kontrol edilmesini sağlar. Su akışında bir yön değişimi yaşandığında, klape yayı ve vana üzerindeki diferansiyel basınç devreye girerek vananın yavaşça kapanmasına neden olur. Bu da sistemde darbe oluşmasını engeller. Ürün, klapenin özellikle kapanma hareketinin sonunda daha dengeli hareket etmesi için V-Port opsiyonu ile kullanıcılara sunulabilir.
• Her çeşit pompa istasyonlarında, darbenin oluşturacağı zararları engeller:
– Booster ve derin kuyu pompaları, sabit ve değişken hızlı pompalar
• Tüm dağıtım şebekelerinde darbenin oluşturacağı zararları engeller:
– Belediye, yüksek katlı bina, kanalizasyon, HVAC (Isıtma/Soğutma), tarımsal sulama şebekeleri
– Bakımı ve ulaşılması zor, eski şebekeler
ÖZELLİKLER
• Denge tanklarının yerine kullanılabilir.
• Şebeke basıncı ile çalışmakta olup harici enerjiye ihtiyaç duymazlar.
• Aktüatör sayesinde vanayı hattan sökmeden kolaylıkla bakım yapılabilir özelliktedir.
• Darbesiz vana tepkisine ve çift hazneli tasarımı sayesinde korumalı diyaframa sahiptir.
• Tam sızdırmazlık sağlar.
• Ayar değiştirmeden manüel test imkanı verir.
Ekstra Özellikler
• Selenoid Kontrol
• Diyafram Hissetmeli (Atık su için)
• Hızlı Tahliye – Relief Vana
ÇALIŞMA PRENSİBİ 1. Pompa, herhangi bir nedenden dolayı aniden ka panarak şebekede şiddetli basınç düşümüne sebep olur. Şebeke üzerinde ilerlemesine devam eden su kütlesi, devinimini kaybederek 4 Mach’a kadar ulaşabilen bir hızla pompaya doğru geri dönüş yapar. Hiçbir hızlı tahliye vanası (Relief), bu çapta bir darbeyi önleyecek kadar hızlı tepki veremez. Dolayısıyla, bu gibi durum larda kullanılmaktadır:
a) Düşük Basınç Pilotu [1], şebekedeki basınç düşümü nü hissederek açılır ve vananın üst haznesini boşal tır.
b) Kontrol vanası açılarak su kütlesi geri dönüşe geç meden tahliyeye hazır olur.
c) Yüksek basınç dalgası, açık olan kontrol vanasından tahliye edilir ve sistem korunur.
d) Eğer tahliye miktarı yeterli değilse, daha önceden ayar değeri kullanıcı tarafından belirlenmiş olan Yüksek Basınç Pilotu [2] devreye girerek vanayı da ha da fazla açar.
2. Darbe koşulları geçer ve şebeke parametreleri normal seviyelere iner:
a) Her iki pilot da kapanarak vananın kapanmasına yol açar. Kapanma esnasında şebeke basıncı isteni lenden yüksek bir değere çıkarsa, Yüksek Basınç Pi lotu devreye girerek kapanmayı durdurur ve basın cın yükselmesini önler.
b) Debi Sınırlama Mili [3], tahliye debisini limitleyerek kütle ayrılmasını engeller.
c) Küresel Vana [4], çalışma ve hissetme hatlarının se çilmesine yardımcı olur. (Hattın, ana çıkış hattından veya vana girişinden seçilmesi tavsiye edilir.)
Pompanın ani kapanması, basıncın aniden düşmesine ve su kütlesinin hatta yol almaya devam etmesine yol açar. Fakat bir süre sonra bu kütle devinimini kaybederek pompaya doğru geri döner ve hızı 4 Mach’a (Deniz seviyesinde, latm basınçta ve 10°C hava sıcaklığında 1 Mach = 1.226,5 km/sa) kadar ulaşabilen bir basınç dalgası yaratır. Böyle bir darbeyi önlemek için önceden tedbir alınması gerekir. DOĞUŞ Darbe Önleme Vanaları, pompa kapanmasının yarattığı basınç düşümünü hissederek açılır. Böylece darbe pompaya ulaşmadan önce vana açık konuma gelir. Basınç dalgası vanaya ulaştığında ise şebekeden tahliye edilerek sistem korunur.
UYGULAMA Bu sistemde, pompa istasyonu şebekeye bir kollektör yoluyla pompalama yapmaktadır. Böyle bir şebekede Darbe Önleme Vanası aşağıdaki durumların oluşmasına yol açar:
• Elektrik kesilmesi durumunda oluşan darbenin yaratacağı zararların önlenmesi
• Çalışan pompaları değiştirirken oluşan darbenin yaratacağı zararların önlenmesi
• Pilot ayarına uygun, dengeli kapanma
Not: Darbe analizi, tahliye hattında serbest akış olduğunu var sayar. Eğer hat basınçlı ise vana çap seçimi ve ayarlar bu konu gözönünde bulundurularak yapılmalıdır.
Doğuş Darbe Analiz Programı
Sistemde darbe oluşumu, birçok parametrenin etkisiyle olabilir: debi, pompalama sistemi, ana hattın karakteristiği vb. Gelişmiş matematiksel bilgisayar programlarının desteği ile tecrübeli mühendisleri, istenilen analizi gerçekleştirerek darbe oluşumunun zararlarını önleyebilir.
Ana hat
– Hat profili
– İÇ Çap
– Uzunluk – Malzeme
– Et kalınlığı
Pompalar
– Pompa Eğrileri
– Aynı anda çalışan pompa sayısı
– Kullanılan çekvalf cinsi
Sistem
– Maksimum debi
– Maksimum ve minimum rezervuar seviyeleri
Darbe analizine göre, koruma olmayan bir sistem,
• —50 bar basınç (maksimum basınç eğrisine bakınız)
• Vakum koşulları (minimum basınç eğrisine bakınız) ile karşılaşmaktadır.
Simüle edilmiş darbe önlemesi, aşağıda belirtilen önlemlerin alınması gerektiğini belirtmiştir:
• Pompa istasyonuna paralel olarak monte edilmiş iki adet 735-M Vanası
• Boru hattı üzerine dağıtılmış beş adet Darbesiz Hava Tahliye ve Vakum Vanası
Tam koruma ile, simülasyona göre, şebekede herhangi bir darbe oluşmamakta ve oldukça düşük bir vakum oluşmaktadır
• Maksimum —38 bar basınç (maksimum basınç eğrisine bakınız)
• Zararsız vakum (minimum basınç eğrisine bakınız)
Tüm boru hatları vakum durumunda hava emmek, basınç oluştuğunda hava tahliye etmek için vantuz gerektirmektedir. Vantuzların boyutları, tipleri ve monte edildikleri noktalar, darbe önleme hesaplarına göre yapılmalıdır.